Рускиот астронаут Олег Артемјев е отстранет од главниот екипаж на мисијата Crew-12 на SpaceX до Меѓународната вселенска станица (ISS) по обвинувањата дека фотографирал класифицирана технологија, што ги крши американските прописи за контрола на извозот. Неговото место го зазеде колегата од „Роскосмос“, Андреј Федјаев, како што објави порталот The Insider, пренесува United24 Media.
Според извори, Артемјев бил отстранет од обука во објектот на SpaceX во Хоторн, Калифорнија, минатата недела. Наводно тој фотографирал ракетни мотори и други внатрешни материјали со својот телефон и ги однел од местото. Овие извори тврдат дека NASA не сакала овој инцидент да стане јавен за да избегне контроверзии.
Од друга страна, руската вселенска агенција „Роскосмос“ понуди поинакво објаснување. Во официјално соопштение тие наведоа дека замената се случила „во врска со преместувањето на (Артемјев) на друга работа“, без да ги споменат наводните прекршувања на американските прописи.
На страниците на Центарот за обука на астронаути „Гагарин“, Андреј Федјаев сега е наведен како член на главниот екипаж на мисијата Crew-12.
Мисијата Crew-12, која се спроведува како дел од програмата за комерцијален екипаж на НАСА и договорот за размена на локации со „Роскосмос“, е закажана да се лансира со вселенскиот брод Crew Dragon на 15 февруари 2026 година.
Олег Артемјев (54) е искусен астронаут со три вселенски лета и вкупно 560 дена поминати во орбитата. Од 2019 година тој е член и на Московската градска дума како член на владејачката партија Обединета Русија.
Ниту SpaceX ниту NASA сè уште јавно не коментирала за истрагата. Прекршувањето на американските прописи ITAR (Меѓународни прописи за сообраќај на оружје), кои строго ги контролираат извозот и пристапот до чувствителни американски вселенски и одбранбени технологии, може да има сериозни правни и дипломатски последици.
Овој инцидент се случува во време на зголемени тензии. Експертите претходно предупредија дека Русија гради арсенал вселенско оружје вклучувајќи го и антисателитскиот ракетен систем Nudol, што би можело да ја загрози не само констелацијата Starlink на SpaceX туку и самата Меѓународна вселенска станица.