Илјадници слики пристигнуваат секој ден. Тие прикажуваат уништени руски тенкови, уништени хаубици, удари од беспилотни летала… Секоја слика е архивирана, анализирана и сега е оценета – во поени.

Украинската војска воведе систем наречен „Армија на дронови: Бонус“, познат и како „е-поени“, според Би-Би-Си.

Во него, војниците добиваат поени за секој убиен руски војник или уништен дел од опремата. Колку е поважна целта, толку е поголема наградата.

За уништен повеќекратен ракетен фрлач – 50 поени, за затвореник десет пати повеќе отколку за убиен
„Колку е стратешки поважна целта и колку е потешко да се уништи, толку повеќе поени добива единицата“, објави тимот Brave 1, кој ги обединува експертите од војската и владата. Така, до 50 поени се доделуваат за уништен повеќекратен ракетен фрлач, 40 за тенк и 20 за оштетен тенк.

Во центарот во Киев, снимката се прегледува и оценува според постојано менувачките приоритети. Основачот на системот, министерот за дигитална трансформација Михаил Федоров, вели дека сè започнало како метод за собирање точни податоци и донесување подобри одлуки.

„Пред се, станува збор за квалитетни податоци и математика на војната – за тоа како поефикасно да се користат ограничените ресурси“, рече Федоров.

Војната е исцрпувачка, но поените мотивираат
Федоров признава дека системот има и друга функција: одржување на борбениот дух. „Кога го менуваме бројот на поени за цел, веднаш можете да видите како тоа влијае на мотивацијата на војниците“, рече тој.

Во неговата канцеларија доминира голем екран со десетици преноси во живо од беспилотни летала над бојното поле. Украинските команданти тврдат дека беспилотните летала сега се одговорни за 70 проценти од сите руски жртви. На социјалните медиуми, ваквите снимки често се придружени со метал музика, експлозии и коментари за победа. За војниците на терен, тоа е исто така извор на награди.

„Нашите момци се презаситени од сè, но ова помага“
Би-Би-Си разговараше со повеќе од десетина украински единици за да дознае што мислат за системот на поени. Некои го фалат, други го доведуваат во прашање неговото значење.

„Реакциите се претежно позитивни“, рече Володимир од 108-та територијална одбранбена бригада, додавајќи: „Ова ни помага да ја надокнадиме изгубената опрема, а во исто време да му нанесеме штета на непријателот“.

Војник од 22-та механизирана бригада, која моментално се бори на североистокот од земјата, рече дека системот се покажал како корисен: „Нашите момци се исцрпени, тешко е да се мотивираат за нешто повеќе. Но, на овој начин добиваат беспилотни летала и награди. Сè уште значи нешто“.

Некои предупредуваат на хаос, манипулација и морални дилеми
Не мислат сите така. Војник со прекар Snake рече дека поените нема да спречат дезертерство: „Мотивацијата е подлабок проблем и ова не го решава“.

Дмитро, од друга страна, испрати подолг одговор во кој тврдеше дека системот поттикнува манипулација. Војниците, рече тој, се обидуваат да ја преземат заслугата за туѓите погодоци или намерно ги таргетираат веќе нефункционалните возила за да освојат повеќе поени. „Овој систем е резултат на перверзен менталитет во кој сè мора да се претвори во придобивка – дури и сопствената смрт“, напиша тој.

10 пати повеќе поени за заробен Русин отколку за убиен
Во зграда во Киев, тим аналитичари секојдневно разгледува и оценува илјадници слики. Погодоците се наградуваат, особено целосното уништување на целите. Посебна категорија се затворениците, кои носат десет пати повеќе поени од убиените – бидејќи можат да се заменат за украински војници.

„За еден убиен Русин добивате еден поен. Ако го заробите, тоа се множи со десет“, објасни аналитичарот Володја. Најтешкото нешто што им е потребно да го потврдат се артилериските напади бидејќи, вели тој, Русите се одлични во криењето оружје, па дронот буквално мора да оди меѓу дрвја или во ровови.

Системот се менува како што се менува војната
Како што Русија сè повеќе користи мала пешадија и мотоцикли, вредноста на погодокот по војник се зголемува. „Порано, добивавте два поени за убиен војник, сега добивате шест“, објави тимот Brave 1.

Вреди повеќе да се погоди операторот на дрон отколку самиот дрон, бидејќи овие луѓе се потешки за замена. Системот за наградување исто така се менува – порано, единиците ги претвораа поените во готовина и купуваа што им требаше. Сега сè се управува преку платформата Brave 1 Market.

„Amazon за војна“ – војниците купуваат дронови со поени
Brave 1 Market е онлајн платформа каде што војниците можат да изберат од повеќе од 1.600 производи – од дронови до делови за копнени роботи кои ги извлекуваат ранетите. Тие нарачуваат директно од производителот, а Министерството за одбрана плаќа после тоа. Тие исто така можат да остават прегледи, како на која било модерна е-продавница.

Целта не е да се замени воената набавка, туку да се забрза и да се направи попрактична. Особено во војна каде што секоја секунда и секое парче опрема е клучно. Поени за погодоци, онлајн продавница за опрема – тоа можеби им звучи сурово на некои. Но, Украина не избира. Принудена е да се бори – брзо, паметно и ефикасно.