На 1 март, вселенското летало Јуно на НАСА прелета покрај месечината на Јупитер, Иo, приближувајќи и се на 51.500 километри, и во тој процес сними неверојатни фотографии од вулкански најактивното тело во Сончевиот систем. Неверојатните снимки даваат најдобар и најблизок поглед на Иo откако вселенското летало New Horizons во 2006 година прелета покрај системот Јупитер на пат кон Плутон.
Ио, пишува Universe Today, поради своите стотици вдлабнатини, издигнувања и калдери, кои формираат шарена и пегава површина, сè уште наликува на пица, а за тоа не се одговорни некои „вселенски готвачи“, туку исклучително силна вулканска активност. Оваа месечина на Јупитер е најактивниот вулкански свет во Сончевиот систем со стотици вулкани, од кои некои еруптираат фонтани од лава високи десетици километри.
Поради постојаните ерупции и интензивното зрачење, научниците веруваат дека е малку веројатно таму да се развила каква било форма на живот. Малку поголем од нашата Месечина, Ио е третиот по големина природен сателит на Јупитер и петти најоддалечен од планетата. Активните вулкани на ова небесно тело постојано ја менуваат неговата површина, што го прави речиси невозможно да се најдат траги од кратери, наведува НАСА.
Ио ја има најмладата површина во Сончевиот систем, а се верува дека се потребни околу милион години за таа целосно да се промени. Сулфур диоксидот е примарна состојка на ретката атмосфера на Месечината, а сулфурните соединенија се главно одговорни за нејзиниот колоритен пејзаж, во кој доминираат црвената, портокаловата, жолтата, зелената и белата боја.
Планините кои достигнуваат височина до 10 km се наоѓаат главно во поларните региони, иако тие можат да се најдат и поблиску до екваторот. На оваа месечина течат и реки од лава, од кои некои се протегаат на стотици километри.
Температурата на површината на Ио е во просек околу минус 130 степени Целзиусови, но неговите вулкани можат да бидат пеколно жешки со температури кои надминуваат 1.000 степени. Поради ова, Ио често се нарекува вселенско тело направено од оган и мраз.
Уште поблизок поглед
Juno ќе прелета покрај оваа месечина Јупитер на 16 мај на растојание од 35.000 километри, а на 3 февруари 2024 година ќе прелета на растојание од само 1.500 километри. Џејсон Пери, кој работеше на проектите Cassini, Galileo и HiRISE, напиша на Твитер дека овие најнови слики веќе покажуваат некои суптилни промени во споредба со оние од New Horizons.
„Промените на површината се прилично суптилни, но гледам најмалку две од нив. Првата е мал проток од источниот крај на Источен Гиру. Ова е вулканска активност првпат забележана од вселенското летало Нови Хоризонти. Втората е поцрвенувањето на Хорс Патер, вулкански кратер. Црвеникавиот материјал укажува на присуство на S3-S4, сулфур со краток ланец кој редовно се обновува од активниот високотемпературен вулканизам“, објасни тој.