Прозразчна група ѕвезди со невообичаена форма можно е да крие една посебна тајна – повеќе од 100 црни дупки со ѕвездена маса.
Ако ова откритие биде потврдено, ќе добиеме објаснување зошто овој кластер ѕвезди изгледа како што изгледа; со ѕвезди на меѓусебно растојание од неколку светлосни години, кои сочинуваат ѕвезден поток кој се протега на неверојатни 30.000 светлосни години.
Глобуларното (сферично) јато Palomar 5 е оддалечено од нас од 65.000 до 80.000 светлосни години и отсекогаш се сметал за малку чуден. Имено, тоа е едно од најпрозрачните сферични јата; помалку масивно од другите јата и има поголемо растојание помеѓу своите ѕвезди. Исто така, има две долги опашки полни со ѕвезди кои „бегаат“ од центарот, пишува EarthSky.
На сликата на астрономскиот проект Sloan Digital Sky Survey (SDSS), го гледаме белиот центар на Palomar 5 и два потока ѕвезди од двете страни на центарот, кои се прикажани во портокалова боја.
Некои сферични кластери се стари колку и самиот универзум
Сферичните кластери често се сметаат за „фосили“ на раниот универзум. Овие се обично густи сферични формации (на сликата подолу) кои содржат приближно 100.000 до 1 милион многу стари ѕвезди. Некои кластари, како NGC 6397, се стари речиси колку и самиот универзум. Palomar 5 е исто така исклучително старо јато, формирано пред повеќе од 10 милијарди години, во исто време со нашата галаксија.
Sвезди во сферично јато се раѓаат во исто време, од истиот гасен облак. Во нашата галаксија, Млечниот Пат, има околу 150 познати сферични јата.
Астрономите сега откриле нешто необично во Palomar 5 – повеќе од 100 црни дупки кои се кријат во центарот на кластерот. Откриле дека овој сферичен кластер има приближно три пати повеќе црни дупки отколку што се очекувало и дека околу 20% од неговата маса всушност потекнува од кластер на црни дупки. Експертите велат дека еден ден сите овие ѕвезди во Palomar 5 ќе исчезнат и дека ќе останат само црни дупки.
Објаснување за необичниот изглед на Palomar 5
Бидејќи неодамнешните истражувања покажаа дека црни дупки може да се најдат во сферични јата и дека е познато дека гравитационите интеракции со црните дупки можат да ги исфрлат ѕвездите од јатата, научниците вклучиле црни дупки во некои од нивните симулации, според Science Alert.
Нивните резултати покажаа дека голем кластер на црни дупки со ѕвездена маса може да резултира во сферичен кластер кој има невообичаен изглед како Palomar 5. Имено, Palomar 5 е единствениот сферичен кластер кој има плимни струи. Овие струи се случуваат откако ѕвездите ќе го напуштат нејзиниот центар, кои потоа формираат долга ѕвездена опашка.
Орбиталните интеракции во случај на кластер на црни дупки во тој случај би можеле да бидат одговорни за исфрлање на ѕвезди и создавање долг прилив на плима, но за ова би биле потребни многу повеќе црни дупки отколку што предвидуваат теориите.
„Бројот на црни дупки е околу три пати поголем од очекуваниот, што значи дека црните дупки сочинуваат повеќе од 20 проценти од вкупната маса на јатото“, рече астрофизичарот Марк Гилес од Универзитетот во Барселона во Шпанија.
„Секој од нив има маса што е приближно 20 пати поголема од масата на Сонцето“, додаде тој.
Сферичен кластер кој се состои само од црни дупки
Симулациите покажаа дека за околу милијарда години, кластерот ќе исчезне. Непосредно пред тоа, тој ќе се состои само од црни дупки кои кружат околу нашиот галактички центар.
Според истражувањето, слична судбина веројатно ги чека и другите сферични групи.
„Беше големо непознато колку црни дупки има во јатата, што е тешко да се утврди со набљудување затоа што црните дупки не можат да се видат. Користејќи го нашиот метод за анализа на бројот на ѕвезди исфрлени од сферичниот кластер, успеавме да откриеме колку црни дупки има“, рече астрофизичарот Фабио Антонини од Универзитетот Кардиф во Велика Британија.
Студијата A supra-massive population of stellar-mass black holes in the globular cluster Palomar 5 е објавена во списанието Nature Astronomy.
Извор: Index.hr