Научниците од Универзитетот Харвард работат на испраќање балони над Шведска за да тестираат дали блокирањето на сончевата светлина што директно влијае на Земјата ќе помогне во борбата против глобалното затоплување.

Првиот тест, кој може да се одржи некаде следната година или почетокот на 2022 година, исто така беше финансиски поддржан од основачот на Мајкрософт, Бил Гејтс.

Овој прв тест би бил само тест за балони и инструменти што би се користеле во експериментот. Со второто, научниците би ги проучувале хемиските реакции во стратосферата преку балон кој би летал 10 километри над Земјата. Проектот беше финансиран од приватни донатори, а сега му се придружува и Бил Гејтс.

Крајната цел на проектот е да се користат балони за испраќање рефлектирачки честички во атмосферата со надеж дека ќе ја блокираат или ограничат директната сончева светлина на Земјата и ќе ги намалат ефектите од глобалното затоплување. Проектот е финансиран од Универзитетот Харвард и неговата програма за истражување на соларen геоинженеринг, а делумно е финансиран од Бил Гејтс, како и од група инвеститори на ризичен капитал, високи доверители на хеџ фондови и други поврзани со компании како Гугл и Хјулит-Пакард.

Доколку експериментот на SCOPEx е успешен, тоа би можело да биде важен чекор за промена на моделот на глобално затоплување, велат научниците, но некои се загрижени дека проектот може да доведе во заблуда за борбата против глобалното затоплување.

Најголемата загриженост беше изразена дека рефлектирањето на сончевата светлина може да ги промени работите како временските обрасци и растот на растенијата. Покрај тоа, некои истакнуваат дека на овој проект може да се гледа како на едноставно решение наместо да се решат главните проблеми на глобалното затоплување.

Наместо да се бори против зголемената емисија на штетни гасови, на проектот треба да се гледа како начин на забавување на глобалното затоплување при обид да се решат поважни проблеми, рече Харвард. Тоа е релативно мал експеримент вреден околу 20 милиони долари, но може да има големо влијание врз забавувањето на зголемените емисии, велат тие.

Целта на проектот е да се ослободи околу два килограми природни хемикалии, како што се калциум карбонат и сулфат, со ослободување на балони во стратосферата. Со нивно ослободување би се создала таканаречена „вознемирена воздушна маса“, која би била долга околу еден километар и ширoка 100 метри. Научниците би измериле дисперзија на хемикалии и би испитале колку е ефикасна оваа алатка во борбата против глобалното затоплување.

Но, дури и ако тактиката функционира, таквиот пристап ќе мора да се примени ширум светот, и не е јасно кои земји би се согласиле да соработуваат, колку големо влијание би имало тоа врз растителниот и животинскиот свет.