Некои луѓе се надеваат дека ќе ја измамат смртта така што својата свест ќе ја зачуваат во дигитална форма. Науката уште не дошла до таму, но направени се доволно истражувања на мозокот и помнењето за да можеме да почнеме да поставуваме непријатни прашања.

Идејата за постигнување де факто бесмртност со пренесување на мозокот во код и чување на личноста како дигитална копија преку интернет, ја окупира човековата имагинација долго време. Посебно е популарна меѓу трансхуманистите, луѓето кои се заложуваат за унапредување на човековиот интелект и физиологија со помош на најсофистицирано достапна технологија.

Додека технолошки најнапредните нации ширум светот вложуваат огромни ресурси во анализата на човековиот мозок, а вчерашната научна фантастика станува реалност, изгледа дека човештвото се ближи кон пробивање на ова поле.

Како стојат работите

Пред да можеме да го дигитализираме човековиот мозок, мораме во целост да го разбереме, а научниците работат напорно на тоа.

Од 2013-та година меѓународниот проект “Иницијатива на мозокот” го мапира мозокот за да го револуционализира нашето разбирање на најтаинствениот дел од телото, со цел подобрување на “превенцијата и лечењето на болести во мозокот”. Швајцарскиот проект “Син мозок” дигитално реконструира мозоци на глодари со цел оваа технологија да се користи на човечки мозок.

Сепак, научниците уште не знаат некои основни работи кои им се неопходни за во некој момент да можат да го “копираат” мозокот, како на пример, колку простор тоа би заземало?

И покрај сите наши ограничувања, луѓето не трошат меморија како обичен компјутер, а проценките за тоа колку простор би било потребно да се сочуваат сите информации многу варираат. Се верува дека максимумот кој би бил потребен е некаде околу 2,5 петабајти (еден петабајт е 1.000 терабајти). Едноставно кажано, тоа е доволно за одржување на околу три милиони часа од серии на Netflix.

Манипулација на помнењето

Сеќавањата се голем дел од тоа што не прави такви какви што сме, а научниците истражуваат како тоа навистина функционира и потенцијално, како да се измени.

Олга Ивашкина од Рускиот национален истражувачки центар “Курчатов”, една од водечките државни институции за истражување и развој, рекла за RT дека нејзината лабораторија постигнала напредок во разбирањето на процесот на помнење, иако, тоа досега се случило само кај глувците. Исто така, се занимаваат и со тоа како да го натерате мозокот да заборави на одредени сеќавања, без влијание на останатите.

Иако таквата технологија би можела да послужи како благослов за многу модерни воени ветерани кои патат од пострауматски стрес, очигледно е дека би можело да дојде и некои злоупотреби.

“Да се влијае на меморијата хемиски, физички или технолошки? Да, можно е”, признала Татјана Черниговска, истакната научничка од Руската академија за образование.

Таа исто така зборувала за прилично добро прочуениот феномен на лажни сеќавања, ситуации во кои личноста, па дури и група луѓе се сеќаваат на нешто што не се случило или се случило поразлично од тоа што тие го помнат. За тоа не е потребна дигитална манипулација.

Меѓутоа, без етички заштитни мерки, предупредува Ивашкина, човештвото еден ден би можело да се најде во дистопија како онаа од филмот “Blade Runner”, кога нема да биде можно да се каже кои сеќавања се вградени, а кои вистински.

Од концепт до реалност

Ивашкина смета дека дигиталната бесмртност е теориски можна, но во “далечна иднина”.

“Немаме технологија која би ни овозможила да копираме нечија личност така што таа ќе може да живее во дигитален свет”, рекла таа. Меѓутоа, таа е прилично оптимистична во поглед на развојот на таквата технологија во иднина.

Луѓето не се само податоци кои можете да ги копирате

Черниговска пак не мисли дека дигиталната бесмртност е достижна, дури и кога би успеале да ги преведеме сеќавањата во единици и нули, човекот е многу повеќе од спомени.

Меѓутоа, за секој научник кој е ентузијастичен по прашањето за бескрајните можности за подобрување на човековиот мозок и тело, изгледа дека постои уште едно остро предупредување за опасноста од одењето на таков пат.

Сепак, големо прашање е како, еднаш кога Пандорината кутија ќе биде отворена, општеството и владите ќе одлучат за тоа колку далеку, е всушност предалеку.

Извор: B92.net